Podział majątku – co musisz wiedzieć?

Jeśli przed ślubem nie zostanie zawarta specjalna umowa, to wraz z zawarciem związku małżeńskiego powstaje wspólność majątkowa. Podział majątku w związku z rozwodem często jest problematyczny i stanowi źródło stresu dla obojga małżonków. Czy można uniknąć tego rodzaju trudności? Jak wygląda podział majątku po rozwodzie, a jak w trakcie sprawy rozwodowej? Czy podział majątku po rozwodzie jest konieczny? W artykule znajdziesz garść cennych informacji.

Majątek wspólny a osobisty

Narzeczeni zwykle nie myślą o tym, jaki ustrój majątkowy będzie między nimi po zawarciu małżeństwa. Z mocy prawa, jeżeli nie zadecydowali inaczej i nie zawarli przed notariuszem umowy, powstaje między nimi ustawowy ustrój majątkowy, czyli wspólność ustawowa (wspólność majątkowa). Jest to więc majątek małżeństwa.

Oznacza to, że to, czego dorobią się małżonkowie wspólnie, jest ich. Do tego majątku zalicza się wynagrodzenie za pracę, dochody z majątku wspólnego (np. jeżeli oboje kupili mieszkanie za swoje wypłaty i teraz je wynajmują, to pieniądze z dzierżawy są wspólne) oraz dochody z majątku osobistego (np. gdy właścicielem mieszkania jest wyłącznie jeden z małżonków, to pieniądze z dzierżawy są wspólne, choć mieszkanie pozostaje własnością jednego z małżonków). Małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie tym majątkiem wspólnym. Mają zachowywać się więc jak najlepsi wspólnicy i współwłaściciele.

Jednakże każdy z małżonków (nawet w małżeństwie) zachowuje swój majątek osobisty (jakby odrębny, własny). Kodeks rodzinny i opiekuńczy zalicza do tego majątku między innymi:

• to, co każdy z małżonków miał przed zawarciem małżeństwa (to, co dostali lub kupili sobie za panny czy za kawalera),
• to co każdy z nich odziedziczył lub otrzymał w darowiźnie (czy to przed zawarciem małżeństwa, czy po jego zawarciu).

Małżonkowie nie muszą jednak udzielać sobie informacji o stanie majątku osobistego.

Rozwód a podział majątku

Przy rozwodzie kwestia podziału majątku wspólnego może być wielkim problemem. Zgodnie z prawem małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Jednak podział po 50% może nastąpić dopiero wtedy, gdy ustanie wspólność majątkowa. Ma to miejsce na przykład wówczas, gdy uprawomocni się orzeczenie o rozwodzie.

Podział majątku przed rozwodem

Przed rozwodem może nastąpić podział majątku wspólnego przykładowo wówczas, gdy:

• sąd orzeknie separację,
• poprzez umowę przed notariuszem małżonkowie zawrą umowę o rozdzielności majątkowej,
• sąd w wyroku ustanowi taką rozdzielność.

To są najczęstsze przypadki.

Sprawa podziału majątku przy rozwodzie

Jak złożyć wniosek o podział majątku? W czasie sprawy rozwodowej każdy z małżonków może wnioskować do sądu o to, aby w wyroku orzekającym rozwód, sąd dokonał podziału majątku wspólnego – całego lub przynajmniej w części.

Sąd uczyni to tylko wtedy, gdy przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu, to znaczy sprawa o rozwód nie będzie się przedłużać. W praktyce oznacza to, że między rozwodzącymi się małżonkami istnieje w zasadzie zgoda co do sposobu podziału majątku wspólnego.

Podział majątku po rozwodzie

Jak wygląda dzielenie majątku po rozwodzie? Podzielony przed rozwodem lub w trakcie rozwodu majątek musi być wydany temu, komu się on należy. Jeżeli nie można wydać majątku fizycznie (np. przekazać samochodu), to jedna ze stron będzie musiała spłacić drugą stronę, wypłacając jej pieniężny ekwiwalent. Małżonkowie mogą sami uzgodnić harmonogram spłat.

Jednakże zawarte w wyroku rozwodowym orzeczenie w tej sprawie, podlega wykonaniu w trybie egzekucji sądowej, czyli z pomocą komornika.

Podsumowanie

Podział majątku, zarówno przed, jak i w trakcie rozwodu, może przynieść stronom wiele kłopotów i stresów. Sposobem, aby ich uniknąć, jest zwykle pokojowe uzgodnienie tych spraw na drodze negocjacji.